Raport „Fala renowacji szansą na rozwój Polski po pandemii.”

Powszechna fala renowacji i możliwości wynikające ze strategii unijnej Green Deal to olbrzymia szansa dla polskiej gospodarki.

Nie tylko w kontekście poprawy jakości powietrza, ale również podniesienia atrakcyjności naszej gospodarki i, co chyba najistotniejsze, podniesienia innowacyjności i implementacji lokalnych, nieeksportowalnych rozwiązań. W długiej perspektywie czasu to również poprawa komfortu życia, eliminacja ubóstwa energetycznego czy wypełnienie celów klimatycznych i poprawa stanu środowiska.

Jednak by móc cieszyć tymi wszystkimi korzyściami istotne stają się konkretne działania, programy i plany w zakresie efektywności energetycznej budynków. O tym jakie szanse wynikają z kompleksowej termomodernizacji przedstawia najnowszy raport kampanii społecznej Szóste Paliwo pod nazwą “Fala renowacji - szansą dla polskiej gospodarki.” Oddajemy do Państwa rąk opracowanie omawiające korzyści i możliwości, jakie daje odpowiednio wprowadzona powszechna fala renowacji budynków w Polsce.

Konkretny zysk dla mieszkańców i gospodarki

Termomodernizacja to konkretny zysk dla właścicieli budynków. Pozwala zaoszczędzić na rachunkach za energię, poprawia komfort i jakość powietrza w okolicy. Jednak patrząc szerzej, jeżeli termomodernizacji zostanie poddanych kilka milionów istniejących polskich domów, to rocznie zaoszczędzimy nawet 6.8 mld m³ gazu! To korzyść dla mieszkańców, gospodarki i środowiska.

W praktyce aktualna sytuacja jest mało optymistyczna. W Unii Europejskiej budynki odpowiadają za około 40% zużycia energii i 36% emisji gazów cieplarnianych. A niestety co roku tylko 1% budynków jest poddawana renowacji, mającej na celu poprawę efektywności energetycznej. Dlatego skuteczne działania są konieczne, by Europa stała się neutralna dla klimatu do 2050 roku.

Jednocześnie prawie 34 milionów Europejczyków nie stać na ogrzewanie domu, stąd tak istotna jest polityka publiczna wspierająca renowacje. To także konieczne, by zmniejszać zjawisko ubóstwa energetycznego. Co ono oznacza? Gospodarstwo domowe uznaje się za ubogie energetycznie, jeżeli ma trudności w zaspokojeniu swoich potrzeb energetycznych, czyli ogrzania pomieszczeń, korzystania z ciepłej wody i elektryczności z powodu niskiego dochodu lub charakterystyki mieszkania. Trzy główne czynniki wpływające na ubóstwo energetyczne to:

• niskie dochody gospodarstw domowych
• niska efektywność energetyczna zamieszkiwanych budynków i posiadanych urządzeń
• nieefektywne korzystanie z energii i urządzeń

Według raportu Instytutu Badań Strukturalnych w Polsce problem ubóstwa energetycznego dotyczy ponad 14% z około 6 milionów gospodarstw domowych, czyli aż 853 tysiące gospodarstw domowych, z czego większość jest na terenach wiejskich (ponad 649 tysięcy).

Powszechna fala renowacji – droga do poprawy sytuacji

Kompleksowa głęboka termomodernizacja to szansa nie tylko na poprawę indywidualnych warunków życia osób ubogich energetycznie, lecz także na obniżenie ryzyka wystąpienia takiej sytuacji w przyszłości. A z punktu widzenia całej Polski, pozwala zapobiec wzrostowi ubóstwa energetycznego, wynikającego przede wszystkim ze złej jakości energetycznej domów, wzrostu cen surowców energetycznych, niskich zarobków czy też skutków pandemii. 

Weźmy jako przykład typowy istniejący dom jednorodzinny w Polsce. Powierzchnia domu wynosi 118 m², jest ogrzewany kotłem węglowym, nie jest ocieplony, ma stare okna i drzwi. W tej sytuacji roczne zużycie węgla wynosi 8,5 tony, a to koszt roczny ogrzewania to aż 6500 zł. Po modernizacji – ociepleniu dachu i ścian, zamontowaniu nowych okien i drzwi – zużycie węgla spada do 2,3 ton, a koszt roczny ogrzewania do 1800 zł. Różnica znacząco i co istotne pozwalającą zapewnić komfort cieplny, nawet jeśli energia grzewcza i niektóre surowce nadal będą drożeć.  

Wsparcie finansowe dla termomodernizacji

Powszechna, kompleksowa i głęboka termomodernizacja budynków w Polsce nie może odbyć się bez wsparcia finansowego. W polityce unijnej jest tzw. Fundusz Odbudowy i jego sztandarowy plan – Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (Recovery and Resilience Facility, w skrócie RRF). Jego celem jest pomoc w wyjściu ze spowolnienia gospodarczego wywołanego pandemią. Aby zdobyć te środki, kluczowy jest Krajowy Plan Odbudowy (KPO). Poza tym ogromnym źródłem finansowania rozwoju jest w Polsce Polityka Spójności, zaplanowana na lata 2021–2027.

Wprowadzona na szeroką skalę kompleksowa termomodernizacja budynków, szczególnie jednorodzinnych, nie tylko pomoże rozwiązać w Polsce problemy społeczne, jak smog i ubóstwo energetyczne, ale także przyczyni się do wypełnienia unijnych zobowiązań. Tak przeprowadzona termomodernizacja budynków daje także solidne podstawy do transformacji energetycznej w kierunku rozwoju nowoczesnych technologii, ułatwiających integrację budynków z odnawialnymi źródłami energii.